Αρνιά, κατσίκια, νύφες και γαμπρούς ...(όχι δεν τα έχω χάσει, να εύχομαι για Πάσχα)

Είδα εικόνες με χιόνια τούτες τις μέρες στη TV, είδα και χιόνι να πέφτει μέσα στην πόλη της Αθήνας ξημερώνοντας το Σάββατο που μας πέρασε, καθώς έκανα, τις ετοιμασίες για το μπουφέ των γεννεθλίων. Σκέφτηκα πόσες φορές όταν ήμουνα παιδί, ήθελα τέτοιες μέρες να κάνει κρύο και να χιονίζει ελαφρά. Όχι να βρέχει γιατί η βροχή λασπώνει και χαλάει όλη την μαγεία της πόλης (και έτσι που έχει γίνει τούτη η πόλη, δεν πατιέται με τίποτε).

Έτσι μέσα στο μυαλό μου στριφογύριζαν εικόνες από χιονισμένα τοπία εξοχής. Μυρωδιά από φρεσκοκομμένη κουμαριά και γκί. Πάντα τέτοιες μέρες οργώναμε με τους γονείς μου τα βουνά της Κορινθίας και μαζεύαμε τις πρασινάδες για το σπίτι μας. Καθώς και διάφορα που ήθελα εγώ για τα ντεκόρ μου. Βελανίδια, κουκουνάρια, κούτσουρα και κομμένα κλαδιά. Είδατε τι ωραίο που το έκανε το δενδράκι της  η Αχτίδα.   Ένα κομμένo-σπασμένο κλαδί, που έγινε μαγικό στα χέρια της.

Έτσι σκέφτηκα να σας γράψω μερικά έθιμα που έχουν να κάνουν με το δάσος και τις προσφορές του στο κλίμα της γιορτής. Έθιμα Ελληνικά (ακολουθώ την έμπνευση της Λίλας για τα Ελληνικά Μαγειρέματα) για να μάθουν οι νεώτεροι και να θυμηθούν ίσως οι παλαιότεροι...
Το ξαναγύρισμα στις ρίζες μας δίνει περισσότερη δύναμη, καθώς και η σκέψη ότι μέσα από την παράδοση μας μπορεί να αντλήσουμε περισσότερο θάρρος, και να πάμε στα επόμενα που μας περιμένουν.
Κανείς δεν χάνεται...

Από την ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, θα σας θυμίσω το έθιμο με το «Χριστόξυλο».

Στα χωριά της Μακεδονίας λοιπόν, από τις παραμονές των εορτών ο νοικοκύρης ψάχνει στα χωράφια και διαλέγει το πιο όμορφο, το πιο γερό, το πιο χοντρό ξύλο από πεύκο ή ελιά και το πάει σπίτι του.
Αυτό το ονομάζει Χριστόξυλο και είναι το ξύλο που θα καίει για όλο το δωδεκαήμερο των εορτών, από τα Χριστούγεννα μέχρι και τα Φώτα, στο τζάκι του σπιτιού.
Η στάχτη των ξύλων αυτών προφύλασσε το σπίτι και τα χωράφια από κάθε κακό.

Πριν ο νοικοκύρης φέρει το Χριστόξυλο, η σπιτό-νοικοκυρά είχε φροντίζει να καθαρίσει το σπίτι και με ιδιαίτερη προσοχή το τζάκι , ώστε να μη μείνει ούτε ίχνος από την παλιά στάχτη.
Καθαρίζαν ακόμη και την καπνοδόχο, για να μη βρίσκουν πατήμα να κατέβουν οι καλικάντζαροι.

Το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων, όταν όλη η οικογένεια θα ήταν  μαζεμένη γύρω από το τζάκι, ο νοικοκύρης του σπιτιού άναβε την καινούρια φωτιά και στην μέση της εστίας έβαζε το Χριστόξυλο. Σύμφωνα με τις παραδόσεις του λαού, καθώς καίγεται το Χριστόξυλο ζεσταίνεται ο Χριστός στη φάτνη του. Σε κάθε σπιτικό, οι νοικοκυραίοι προσπαθούν τούτο το ιδιαίτερο κομμάτι ξύλο να καίει μέχρι τα Φώτα.

Από την ΗΠΕΙΡΟ θα σας πω για το «αναμμένο πουρνάρι».

Μια ωραία συνήθεια που βασίζεται σε μια παλιά παράδοση.
Όταν γεννήθηκε ο Χριστός και πήγαν οι βοσκοί να προσκυνήσουν, η  νύχτα ήταν πολύ σκοτεινή. Βρήκαν κάπου ένα ξερό πουρνάρι και  έκοψαν τα κλαδιά του. Πήρε ο καθένας από ένα κλαδί στο χέρι, του έβαλε φωτιά και γέμισε το σκοτεινό βουνό χαρούμενες φωτιές και τριξίματα και κρότους καθώς αυτό καιγόταν.

Από τότε, λοιπόν, έχουν τη συνήθεια στα χωριά της Άρτας και των Ιωαννίνων, όποιος πάει στο σπίτι του γείτονα, για να πει τα Χρόνια Πολλά, καθώς και όλα τα παιδιά τα παντρεμένα που θα πάνε στο πατρικό τους, να κρατούν ένα κλαρί πουρνάρι, ή ό,τι άλλο ξύλο που καθώς καίγεται έχει την ιδιότητα να τρίζει κιόλας.  Στο δρόμο το ανάβουν και το πηγαίνουν έτσι αναμμένο στο πατρικό τους σπίτι και γεμίζουν χαρούμενες φωτιές και κρότους τα σκοτεινά δρομάκια του χωριού.

Σε άλλα πάλι μέρη δεν κρατούν ολόκληρο το κλαρί το πουρνάρι αναμμένο στο χέρι τους, αλλά κρατούν στη χούφτα τους μια καλή χεριά δαφνόφυλλα και πουρναρόφυλλα, που τα πετούν στο τζάκι, μόλις μπούνε επιστρέφοντας απο την εκκλησία. Κι όταν τα φύλλα τα ξερά πιάσουν φωτιά κι αρχίσουν να τρίζουν και να πετάνε σπίθες, εύχονται: «Αρνιά, κατσίκια, νύφες και γαμπρούς!»
Αυτή είναι η καλύτερη ευχή για κάθε νοικοκύρη (και ποιός δεν το θέλει αυτό για το σπιτικό του σήμερα;).
Να προκόβουν τα κοπάδια του, να πληθαίνει η φαμελιά του, να μεγαλώνουν τα κορίτσια και τα παλικάρια του, να του φέρνουν στο σπίτι νύφες και γαμπρούς, να του δώσουν εγγόνια που δε θ’ αφήσουν τ’ όνομα το πατρικό να σβήσει.

Και τέλος από την ΘΕΣΣΑΛΙΑ, θα σας γράψω για το  «Πάντρεμα της φωτιάς».

Την παραμονή των Χριστουγέννων σε πολλά μέρη της Κεντρικής αλλά και της Στερεάς Ελλάδας, "παντρεύουν", τη φωτιά.
Παίρνουν δηλαδή, ένα ξύλο με θηλυκό όνομα π.χ. κερασιά και ένα με αρσενικό όνομα, συνήθως από αγκαθωτά δέντρα. Τα αγκαθωτά δέντρα, κατά τη λαϊκή αντίληψη, απομακρύνουν τα δαιμονικά όντα, όπως είναι οι καλικάντζαροι.

Σε ορισμένα μέρα της Θεσσαλίας επιστρέφοντας από την εκκλησία στο σπίτι, τα κορίτσια βάζουν παραδίπλα στο αναμμένο τζάκι κλωνάρια κέδρου που τα ξεδιαλέγουν, ενώ τα αγόρια τοποθετούν κλαδιά από αγριοκερασιά.
Τα μικρά αυτά κλαδιά δέντρων, αντιπροσωπεύουν τις προσωπικές τους επιθυμίες για την πραγματοποίηση μιας όμορφης ζωής.
Φροντίζουν μάλιστα τα κλαδιά αυτά να είναι λυγερά και παρακολουθούν με ενδιαφέρον ποιό κλωνάρι θα καιεί πρώτο.
Καθώς λένε πως αυτό είναι καλό σημάδι για το κορίτσι ή το αγόρι, αντίστοιχα, και συγκεκριμένα πως θα είναι αυτό που θα παντρευτεί και πρώτο.

Με τις ευχές μου για τα καλύτερα
στα σπίτια όλων σας.